Son yıllarda yeni kazı çalışmalarının yapılamaması, bölgenin gelişimi için Eskişehir, Afyonkarahisar, Kütahya illerinin birleşimi ile kurulan Frigküm etkisini önemli ölçüde yitirdi. Eskişehir’de Frig Vadisi’ne gidiş yolunun dahi adeta tarlayı andırması, yön tabelalarının yetersizliği ve kırık hali bölge için büyük bir kayıp olarak görünüyor. Birçok tarihi eserlerde yazılan yazılar, çizikler, kurşun izleri, tarihi eser kaçakçılarının kazıları tarihi yok olma tehlikesi ile karşı karşıya bıraktı. Tarihi yapıların etrafında bulunan çöküntü yapılar tarihin görüntüsüne ayrı bir zarar veriyor.
SIRLARLA DOLU YAZILIKAYA’DA GÖÇME TEHLİKESİ
Açık hava tapınağı olarak bilinen Yazılıka’ya anıtı üzerindeki yazılar ve işaretler hala çözülemedi. Yazılıkaya Frig vadisinin en önemli tarihi eseri olarak biliniyor. Frigler’in bir bölümünün Yazılıka’ya Platosu’nun üzerinde yaşadığı biliniyor. Hiç bir kazı çalışmasının yapılmadığı platoda büyük bir gizemin olduğu biliniyor. Bölge halkı bu bölgede kazı çalışmalarının yapılmasını istiyor. Ayrıca bölge halkı yakın zamanda Yazılıkaya üzerinde yapılan onarım çalışmalarının aslına uygun olmadığını iddia ederek tepkilerini dile getiriyor. Çatlaklar için yapılan dolgunun kayaya zarar verdiğini belirten köylüler, "Frig yapıları için koruma ve restorasyon talep ediyoruz. Bu bölge artık turizme kazandırılmalı. Yazılıkaya’nın da Göbeklitepe gibi üstünün kapatılarak korumaya alınmasını istiyoruz. Dış etkenler ve doğa büyük kayaya zarar veriyor" dediler.
FRİG VADİSİ 2’NCİ KAPADOKYA
Eskişehir, Afyonkarahisar, Kütahya’yı içinde barındıran Frigya vadisinde önemli eserler barındırıyor. Frig Vadisi 2’nci Kapadokya olarak tanınmakta olup, çok önemli kiliseler, kral mezarları bulunuyor. Üzerindeki yazıları ve şekilleri çözülemeyen Midas Anıtı (Yazılıkaya), Eskişehir’e 80 kilometre uzaklıkta bulunan Han ilçesinin Yazılıkaya köyünde yer alıyor. Anıt nedeniyle bölge Midas Kenti ya da Midas City olarak anılıyor. Yüksekliği 17 metre olan anıt MÖ 600’lerde yapılmıştır. Antik Frigya’nın merkezinde olduğu kabul edilen anıt Frig Vadisi olarak adlandırılan ve çok geniş bir coğrafyaya yayılan bölgedeki anıtların en görkemlisidir. Yazılıkaya’nın üst kısmında bulunan ve yer altı şehri olduğu tahmin edilen alan kazılarak gün yüzüne çıkarılmayı bekliyor. Dünya Kültürel ve Doğal Mirası Listesi’ne dâhil edilmek üzere aday gösterilmesi uygun görülen Midas Yazılıkaya Kenti Dünyada eşi ve benzeri bulanmayan anıt yapılarıyla Dağlık Frigya Bölgesi’nin gelecek kuşaklara aktarılması gereken en değerli kültür hazinesi olarak görünüyor.
EŞEK KULAKLI KRAL MİDAS
Kral Midas ya da Asur kaynaklarındaki adıyla Muşkili Mita, MÖ 738 - MÖ 696 yılları arasında, Frigya’nın Polatlı’da kurulmuş olan başkenti Gordion’da yaşamış olan efsanevi Frigya kralıdır. Krallığı gibi yaşamı ve ölümü üzerine de mitolojiler yazılmıştır. Yaşamı boyunca acılar çekmiş olan Midas, 'eşek kulakları' ya da "dokunduğu her şeyi altına çevirmesiyle" ünlenmiştir.
