Opportunity adlı uzay aracı Mars’ta 2004 yılında bu yana görev yapıyordu. Ancak 2018’de araç bir toz fırtınasının içinde kaldı ve ince tozlar aracın görüş açısını yok etti. Panellere de zarar veren tozlar, enerji kaynaklarında güç sorununa yol açtı. Opportunity 2019 yılında NASA tarafından ölü kabul edildi.

Bu olaydan yola çıkan araştırmacılar Mars’ta bulunan suyun da bu şekilde yüzeyden yok olabileceğini açıkladılar. Bu teze göre Mars eskiden kalın bir atmosfere sahipti ve yüzeyin yüzde 20’si suyla kaplıydı. Ancak, Mars 4 milyar yıl kadar önce manyetik alanını kaybetti. Ve bu nedenle Mars, yakıcı güneşe karşı koruma sağlayan atmosferini de kaybetmiş oldu.

Yüzeydeki sular böylece savunmasız kaldı ve ExoMars Trace Gas Orbiter’ın gözlemlerine göre su yer altına çekildi. Suyun yer altına çekilme sebebi ise yüzeyde oluşan toz fırtınalarıydı. Toz fırtınaları suyun üzerinde zamanla bir kum katmanı oluşturdu ve böylece su yer altında kalmış oldu.

NASA araştırmacısı ve Nature Dergisi yazarı Geronimo Villanueva: “Atmosferin yüksek bölümlerine su getirdiğinizde su daha iyi tutunur. Ancak atmosfer olmadığında su tutunamaz ve diğer dış etkenler ile birlikte yer altına çekilir.” dedi.

Bilim adamları Mars’taki toz fırtınalarına özel bir önem göstermekte. Çünkü ileride Mars’a yapılacak insanlı ve robotik görevler üzerinde tozun etkisi büyük olacak.