Teknoloji, telefona yüklenen bazı casus uygulamalar yoluyla takıntılı olarak partnerini izleyen sapıkları da beraberinde getiriyor. Bu etik dışı mobil uygulamalar, özellikle kadınların baş belası. Birçok kadın, telefonlarında gizlenen casus uygulamalarla dikizlendiğinin farkında bile değil. Uzmanlar, uygulama platformlarına büyük iş düştüğü konusunda hemfikir.

HER ŞEYE ERİŞİMİ VAR

Cumhuriyet'in derlediği habere göre, MIT Technology Review’a konuşan Anna rumuzlu bir mağdur, “Her zaman nerede olduğumu, e-postayla, kısa mesajlarla, sosyal medyada kiminle konuştuğumu biliyordu. Her şeyi görebilirdi. Gizliliğim yoktu” diyor.

Anna’nın deneyimi istisnai değil; çoğu kadın olmak üzere binlerce insan için bir gerçek. Bunun nedeni, genellikle onların bilgisi olmadan, cihazlarına yüklenen “stalkerware” uygulamaları. Başka bir deyişle, akıllı telefonunuzun casusluk etmesine izin veren uygulamalar. Bazen bu uygulamalar, kişinin cihazına birinci elden erişim gerektiriyor. Ancak bazı durumlarda sadece zararsız görünen bir indirme bile bu uygulamaların telefonunuza sızmasına neden oluyor. Bu olduğu an, sapığınızın her şeye erişimi var demektir.

HER ÜÇ KADINDAN VE ALTI ERKEKTEN BİRİ

Anna’nın yaşadığı durumda, bir adam (David diyelim) ona resimli bir mesaj gönderiyor. Ancak bu mesaj sıradan bir resimli mesaj değil. İndirdiği an telefona stalkerware programı da yüklenmiş oluyor. Anna, Haziran 2016’dan bu yana şiddeti giderek artan bu ilişkiden henüz kurtulabilmiş. Anna, ilişkilerinin ilk iki ayında David’den şüphelenmediğini söylüyor: “Facebook Messenger’da sadece özel olarak paylaştığım bir şey hakkında yorum yaptı. Ondan sonra her şeyi takip ettiğini anladım.”
Stalkerware üzerine çok az çalışma yapıldı, bu nedenle bu sorunun gerçekten ne kadar büyük olduğunu bilmek zor. Cornell Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, bu fenomen üzerine yayımlanan bir makalede düzinelerce üstü kapalı yazılım aracı buldu.

Yazarlar, bu uygulamaların çoğunluğunun, çocuk güvenliği veya hırsızlık önleme araçları olarak gizlenen “çift kullanımlı” uygulamalar olduğu konusunda uyarıyorlar. Bu belirsizlik, stalkerware uygulamalarının çoğalmasını engellemeyi ciddi biçimde zorlaştırıyor. Cornell’da bilgisayar bilimi araştırmacısı ve araştırmanın yazarlarından Rahul Chatterjee, “İnsanlar bu sorunun niş olduğunu düşünüyor, ancak bu doğru değil” diyor. Kötü bir ilişki yaşayan üç kadından birinin ve altı erkekten birinin, kısacası milyonlarca insanın bu sorunu yaşadığını söylüyor Chatterjee...

Siber güvenlik şirketi Kaspersky, geçen yıl antivirüs uygulamalarıyla kullanıcılarının bilgisayarındaki stalkerware’ları tespit etti. Firmaya göre 58 bin stalkerware bulundu ve kaldırıldı. Gerçek rakamın çok daha yüksek olduğu düşünülüyor.

DURUMUN VEHAMETİ…

Bu uygulamaların birçoğunun Google’ın Play Store ve Apple’ın App Store’unda bulunması da durumun vahametini gözler önüne seriyor. Teknolojinin, istismarcılar için artan rolü, yalnızca mobil yazılımlarla sınırlı değil. Aile içi şiddet yardımı kuruluşu Refuge, davalarının yaklaşık yüzde 95’inin ebeveyn kontrolü uygulamaları, çalışan takibi ve hatta Google Haritalar veya konum bulmaya yönelik saplantılı takip yoluyla bir tür teknoloji tabanlı suiistimal içerdiğini söylüyor.

Peki ne yapılabilir? Kurbanların çoğu da izlendiklerini bilmiyor veya nasıl durduracaklarını bilmiyor. Pek çok kişi, Google, Apple ve diğer şirketlerin, stalkerware uygulamalarını, uygulama mağazalarının dışında tutması gerektiğine inanıyor.

Akıllı telefon üreticisi ve işletim sistemi sağlayıcılarınınsa hangi uygulamaların cihazın kamera, GPS veya mesajlaşma özelliklerine eriştiği konusunda daha fazla bildirim sunması da bir başka önlem.

Her üç kadından ve altı erkekten biri casus yazılımlarla dikizleniyor. Bu uygulamaların birçoğunun Google’ın Play Store ve Apple’ın App Store’unda bulunması da durumun vahametini gözler önüne seriyor.