Uluslararası çevre örgütü Greenpeace'in Malezya Proje Koordinatörü Heng Kiah Chun, plastik atıkların geri dönüşümü sorununa ilişkin, "Dünya genelinde mevcut plastik atıkların sadece yüzde 9'u geri dönüştürülebiliyor." dedi.

Greenpeace'in Kuala Lumpur ofisinde örgütün Malezya genelinde yaptığı araştırma ve faaliyetlere ilişkin konuşan Heng, Malezya'ya yasa dışı yollarla getirilen plastik atıkların sebep olduğu çevre kirliliği ve dünya genelinde plastik atıkların geri dönüştürülme problemine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Örgütün Malezya ofisini 2017'de açtığını ve geçen yıldan bu yana ülkedeki çevre kirliliği sorunlarıyla ilgili incelemelerde bulunduklarını belirten Heng, "Araştırmalarımızın sonucunda Malezya'ya getirilen plastik atıkların çoğunun ABD, İngiltere, Almanya ve Japonya gibi gelir seviyesi yüksek ülkelerden geldiğini tespit ettik. Yaptığımız incelemelerde bütün plastik atıkların geri dönüştürülemediğini ve en nihayetinde kırsal bölgelerde doğaya bırakıldığını gördük." dedi.

Heng, gelişmiş ülkelerin geri dönüştürülemeyen plastik atıklarını Malezya, Endonezya ve Vietnam gibi gelişmekte olan ülkelere yolladığının altını çizerek "Sadece 2018'de Malezya'ya, 19 ayrı ülkeden toplam 626 bin 328 metrik ton plastik atık kaçak yollarla getirildi. Ülke genelinde dışarıdan atık ithal ederek bundan para kazanan çok sayıda yasa dışı geri dönüşüm tesislerinin varlığı biliniyor. Hükümet bu yıl içinde tesislerden 150'sini kapattı." diye konuştu.

Yasa dışı geri dönüşüm tesislerinin geri dönüştürülemeyen plastikleri kırsal bölgelerdeki nehirlere dökerek veya yakarak imha ettiğini vurgulayan Heng, "Malezya ve diğer gelişmekte olan ülkeler çöp dökme yeri olarak kullanılmamalı. Gelişmiş ülkeler, kendi sorumluluklarını başka ülkelerin üzerine yıkmayı bırakmalı." ifadelerini kullandı.

"Sorunun kaynağı tek kullanımlık plastikler"

Heng ayrıca plastik atıkların yakılarak imha edildiği bölgelerde yaşayanlarda astım, kalp, böbrek, ciğer gibi hayati organlarda kronik hastalıkların arttığına ilişkin şikayetler geldiğini söyledi.

Plastik atıklar sorununun kaynağına inilmesi gerektiğini belirten Heng, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Plastik atık probleminin büyümesinde bütün dünyanın katkısı var. Geri dönüştürülemeyen plastik atıkların çoğu tek kullanımlık plastiklerden oluşuyor ve günümüzde tek kullanımlık plastiklere aşırı derecede bağlıyız. Sorunu kökünden halletmemiz gerekirse tek kullanımlık ve gerekli olmayan plastiklerin tüketilmesini azaltmamız lazım. Bunu yaptıktan sonra geri dönüşüm sorunlarını konuşabiliriz."

Heng, tek kullanımlık plastiklerin genellikle restoran, alışveriş merkezi ve ofis gibi hızlı tüketimin yoğun olduğu yerlerde rağbet gördüğünü hatırlatarak "Başta Malezya olmak üzere tüm dünya hükümetleri tek kullanımlık plastik tüketiminin en aza indirilmesi için uğraşmalı ve şirketler, paketleme sisteminde plastik yerine alternatif materyal kullanmalıdır." dedi.

"Kullan at kültüründen vazgeçmek lazım"

Heng, Greenpeace'in geri dönüştürülemeyen plastik atıklarla ilgili halkı bilinçlendirmeye çalıştığına işaret eden "Malezya ofisi olarak bu yıl hazırladığımız raporun başlığına 'geri dönüşüm efsanesi' ismini verdik. Çünkü halkın büyük çoğunluğunda plastik atıkların hepsinin geri dönüşüme kazandırılabildiği algısı mevcut." ifadesini kullandı.

Tek kullanımlık plastik paketlemenin 1980'li yıllarda tüm dünyada yayıldığına dikkati çeken Heng, "Tek kullanımlık plastiklerin hayatımıza girmesi kullan at kültürünü beraberinde getirdi." diye konuştu.

"Bir plastiği kullanıp atmak ve daha sonra başkasının bunu geri dönüştürmesini beklemek doğru değil. Çünkü geri dönüşüm, emek ve enerji isteyen uzun bir süreç." diyen Heng, plastik atık sorununun önüne geçmek için insanlığın kullan at kültüründen vazgeçmesi gerektiğinin altını çizdi.

"Plastik atıkların sadece yüzde 9'u geri dönüştürülebiliyor"

Plastik atık üretiminin sebep olduğu kötü sonuçlara değinen Heng, "1950-2017 arasında dünya genelinde toplam 8 milyon 300 bin metrik ton plastik atık üretildi. Son 60 yılda dünyadaki yıllık plastik üretimi 200 kat arttı. Öyle ki 2015 itibarıyla dünyada yaşayan her kişi başına 1 tondan fazla plastik üretilmiş durumda." bilgisini paylaştı.

Heng, dünya genelinde plastik atık geri dönüşümüne ilişkin istatistiklerin de sağlıklı olmadığını belirterek "Yaptığımız incelemelere göre 2015'ten bu yana dünya genelinde mevcut plastik atıkların sadece yüzde 9'u geri dönüştürülebiliyor. Bu atıkların yüzde 12'si depolama alanlarında sıkıştırılırken yüzde 79'u ise doğaya kalıyor." ifadesini kullandı.

Greenpeace'in dünya genelinde plastik atık sorununu gündeme getirmek için önemli adımlar attığını söyleyen Heng, "Her ülke bu konuda kendi üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmeli. Geri dönüşümün tek çözüm olmadığını, asıl sorunun gereksiz plastik kullanımı olduğunu tüm dünyanın anlaması lazım. Malezya genelinde çok sayıda ülkeden çöp örnekleri bulduk. Bu ülkelere soruyoruz. Bütün plastikler geri dönüştürülebiliyorsa o halde neden bu atıkları gönderiyorsunuz?" değerlendirmesinde bulundu.

Heng Chun, Greenpeace gönüllülerinin Malezya'daki plastik atık merkezlerinde yaptığı incelemeler sonucu topladığı 19 farklı ülkeden plastik atık örneklerini de gösterdi.