TÜMOSAN, 17'nci MÜSİAD EXPO ile eş zamanlı gerçekleştirilen High Tech Port By MÜSİAD fuarında, yerli motor, transmisyon ve güç aktarma organları konusunda yürüttüğü çalışmalarda gelinen noktayı sergiledi.
TÜMOSAN Proje Yönetim Müdür Vekili Volkan Gün, yaptığı açıklamada, fuarda, taktik tekerlekli zırhlı araç Pusat için geliştirdikleri motor, transmisyon, transfer kutusu, diferansiyel ve tekerlek göbeklerini sergilediklerini söyledi.
Türkiye'de çok sayıda araç üreticisi ve entegratörü olduğuna değinen Gün, bunun yanında özellikle kritik alt sistemlerin yurt dışından tedarik edildiğini, bunun da operasyonel anlamda zaman zaman sıkıntılara yol açabildiğini belirtti.
'Kendi ihtiyacımızı karşılayabilecek seviyedeyiz'
Şirket olarak 1970'li yıllardan bugüne kadarki motor ve güç aktarma organlarına ilişkin kabiliyetlerini bir araya getirerek 2017’de İstanbul'da gerçekleştirilen Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı'nda (IDEF 2017) Pusat'la birlikte sergilediklerini anımsatan Gün, "Türk mühendislerinin ve yerli tedarikçilerimizin, üreticilerimizin gelmiş olduğu noktayı sergiliyoruz. Şunu vurgulamak istiyoruz: Türkiye'de motor, transmisyon, aktarım organları yapılabiliyor. Yani herhangi bir kısıtlama ya da hiçbir ülkeden kritik bir komponent tedarik etmeden kara platformlarında kendi ihtiyacımızı karşılayabilecek seviyede olduğumuzu göstermek istedik." dedi.
Fuarda Pusat için geliştirilen motor, transmisyon, transfer kutusu, diferansiyel ve tekerlek göbekleri sergilendi.
Pusat, IDEF'e güncellenerek gelecek
Pusat'ın IDEF 2019'de temel olarak aynı kalmakla birlikte fiziksel bazı güncellemelerle geleceğini söyledi.
Geçen sürede Savunma Sanayii Başkanlığı aracılığıyla Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü'yle görüşmeler gerçekleştirdiklerini, ihtiyaçları belirlediklerini ve bu doğrultu araçta bazı güncellemeler yaptıklarını anlatan Gün, şöyle konuştu:
"Araç üzerindeki kalifikasyon testlerimiz devam ediyor. Özellikle mayın ve balistik testlerle ilgili çalışmalarımız sürüyor. IDEF 2019’da, müşteri isterleri doğrultusunda testleri tamamlanmış, mayın ve balistik tesisleri geçmiş bir aracı sergilemeyi planlıyoruz.
2 bin kilometrelik test
Şu anda TÜMOSAN'ın farklı bir motoruyla test süreci devam ediyor. Transmisyon olarak yeni nesil transmisyonumuzu kullanıyoruz ve yaklaşık 2 bin kilometre test ettik. Pusat'ın kalifikasyon süreci diğer araç kalifikasyon süreçlerinden biraz daha meşakkatli, alt sistemlerin kalifikasyonu da sürece dahil oluyor. Dolayısıyla üzerinde bulunan 360 beygir, 4 silindir motorumuzu IDEF 2019'da sergilediğimizde, seri üretim altyapısının da oluşma süreciyle birlikte motorumuz, transmisyonumuz ve aktarma organlarımız da kalifiye edilmiş olacak. Pusat envantere girecek seviyede seri üretime hazır dediğimiz anda motor, transmisyon ve aktarma organları da tamamen kalifiye edilmiş olacak.”
"Dışa bağımlılık çok ciddi biçimde ortadan kalkacak"
Volkan Gün, motor projelerinde bir diğer önemli gündem maddelerinin de 6x6 ve 8x8 araçların ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olduğunu söyledi. Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı ihtiyacına binaen yürütülen Özel Maksatlı Taktik Tekerlekli Zırhlı Araçlar Projesi'nde tedarik edilecek 6x6 ve 8x8 araçlara yönelik yurt içinde geliştirilmesi hedeflenen motor alt sistemi için araç üreticisi FNSS ile görüşmeleri sürdürdüklerini belirten Gün, şu bilgileri verdi:
"Başkanlık söz konusu araç ihalesinde yerli motor kullanma stratejisi uyguladı. Biz süreç öncesinde FNSS'le görüşmeler yapmıştık. Proje kapsamında güvenlik güçlerinin envanterine katılacak 6x6 ve 8x8'lik araçların motor ihtiyacını yerli olarak karşılamak için araçları üretecek FNSS firması ile sözleşme çalışmalarımız sürüyor. Çok kısa süre içinde sözleşmeyi imzalamayı planlamaktayız.
Bu araçlar envantere ilk kez girecek ve yerli motorla girecek. Bu projede 450 beygir ve 500 beygir üzerinde olmak üzere 2 tip motor vermeyi planlıyoruz. Envanterdeki araçların ihtiyaç duyduğu güçler de dikkate alındığında bu alandaki dışa bağımlılık çok ciddi biçimde ortadan kalkacak.
Pusat'ta 4 silindir, 360 beygir motor kullanıyoruz. 360 beygir motorun test ve kalifikasyon çalışmalarını test ve kalifikasyon çalışmaları FNSS projesindeki 450 beygir ve 500 beygir üzeri motorlarla eşzamanlı yürüteceğiz. Yani o proje tamamlandığında Türkiye’nin ihracat lisansı ve kullanım izni gerektirmeyen 4 silindir 360 beygir, 6 silindir 450 beygir ve 500 beygir üzeri 3 farklı motoru olacak."
"Detay tasarımlar tamamlandı"
Gün, 6x6 ve 8x8 araç projesi için yapılacak çalışmanın 8-10 yılı bulabilecek bir motor geliştirme projesi olmadığına işaret ederek, "Söz konusu sürelerin çok altında bir sürede motorların üretimine başlanacak. Şu anda motorlarımızın geldiği seviyede detay tasarım anlamında her şey tamamlandı. Sadece test düzenekleri üzerindeki test süreçlerimizi ve kalifikasyon-kalibrasyon aşamamızı koşturacağız. Günün sonunda NATO standartlarına haiz bir ürün çıkarmak istiyoruz." dedi.
