Koronavirüsün ekonomi ve genel hayata olan etkilerinin giderek artması neticesinde gerek sağlık ve gerekse ekonomik açıdan ardı ardına önlemler hızla devreye alınırken, TBMM’de de ekonomiye ilişkin yeni düzenlemeleri içeren “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi” (Torba Yasa) kabul edildi.
Torba yasa hakkında bir açıklama yapan Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu Başkanı Nadir Küpeli “Torba Yasa ile getirilen yeni düzenlemeler iş dünyamıza ve çalışanlarımıza nefes aldırmaya yönelik önemli adımlardır. Başta Sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere, hükümetimize ve milletvekillerimize hızla karar alıp yasayı kısa sürede hayata geçirdikleri ve onayladıkları için teşekkür ediyoruz. Yeni ekonomik paket ve kararlarla ülke olarak bu zor dönemi elbirliği içinde hızla atlatacağız” ifadelerinde bulundu.
İşçi çıkarılmaması gerekecek
Kısa Çalışma Ödeneği hakkında bilgi veren Başkan Küpeli, “Yapılan düzenlemeyle İşsizlik Sigortası Kanunu'na ekleme yapılarak, 30 Haziran 2020'ye kadar geçerli olmak üzere, yeni tip koronavirüs (KOVID-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvuruları için, işçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için öngörülen hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulanacaktır. Bu koşulu taşımayanlar, kısa çalışma süresini geçmemek üzere son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya devam edecek. Kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmek için iş yerinde kısa çalışma uygulanan dönemde, işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekecek. Başvurular, başvuru tarihinden itibaren 60 gün içinde sonuçlandırılacak. Bu konudaki başvuru tarihini, Cumhurbaşkanı 31 Aralık 2020'ye kadar uzatmaya yetkili olacaktır” diye konuştu.
Telafi çalışması süresi dört aya çıkarılacak
Telafi çalışması süresi iki aydan dört aya çıkarılacağını belirten EOSB Başkanı Nadir Küpeli,“Torba yasayla, işçilerin ücret kaybının ve işletmelerin işgücü kaybının en aza indirilmesi ile işletmelerin değişen şartlara ve olağanüstü durumlara uyum yeteneğinin artırılması amacıyla, telafi çalışması süresi iki aydan dört aya çıkarılacak. Cumhurbaşkanı bu süreyi iki katına kadar artırmaya yetkili olacaktır” ifadelerinde bulundu.
Asgari Ücret Desteği
Başkan Küpeli, Torba Yasada yer alan Asgari Ücret Desteği konusunda ise şu ifadelere yer verdi: “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenen geçici maddeyle, 2020 yılının tamamında, sektör ayrımı yapılmaksızın finansmanı İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak şekilde, işverenlere, ödeyecekleri sigorta priminden mahsup edilerek günlük 2,50 lira, aylık 75 lira asgari ücret desteği sağlanacaktır. Prime esas günlük kazanç tutarı, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 256 lira esas olarak alınacaktır.”
Küpeli açıklamasında, bu düzenleme kapsamında destekten yararlanılacak ayda/dönemde, 2019 yılı ocak ila kasım ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması halinde bu madde hükümleri uygulanmayacağını belirtti.
Mali yükümlülüklere ilişkin zaman aşımı duracak
Başkan Küpeli, torba yasayla iş dünyasını yakından ilgilendiren, Çek Kanununda düzenlemeler yapıldığını, bunun yanında madencilik sektörünü ilgilendiren düzenlemeyle, mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması halinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın görüşü alınarak, Maden Kanunu'ndaki mali yükümlülüklerin veya beyanların ertelenmesi ya da taksitlendirilmesine karar verilebilecek. Bu takdirde mali yükümlülüklere ilişkin zaman aşımı duracak ve hak düşürücü süreler erteleme süresinde işlemeyecek hükmü getirildiğini ifade etti.
Sınav ücretleri İşsizlik Sigortası Fonu'ndan
Mesleki Yeterlilik Belgesi sınav ücretinin 31 Aralık 2021'e uzatıldığını ifade eden Küpeli, “Bunun yanında torba yasayla, "tehlikeli" ve "çok tehlikeli" mesleklerde çalışanların alması gereken Mesleki Yeterlilik Belgesi'ne ilişkin sınav ve belge ücretlerinin, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanmasına yönelik uygulama 31 Aralık 2021'e kadar uzatılmıştır” dedi.
Adli konulara ilişkin süreler uzatıldı
Başkan Nadir Küpeli açıklamasında torba yasayla özellikle iş dünyasını yakından ilgilendiren adli konularda yapılan düzenlemenin de olumlu olduğunu belirterek sözlerini şöyle sürdürdü: “Yeni tip koronavirüsün Türkiye'de görülmesi sebebiyle yargı alanındaki hak kayıplarının önlenmesi amacıyla düzenlemeler yapıldı. Buna göre, dava açma, icra takibi başlatma, başvuru, şikayet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri de dahil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler, İdari Yargılama Usulü Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile usul hükmü içeren diğer kanunlarda taraflar bakımından belirlenen süreler ve bu kapsamda hakim tarafından tayin edilen süreler ile arabuluculuk ve uzlaştırma kurumlarındaki süreler 13 Mart 2020 tarihinden 30 Nisan 2020'ye kadar durduruldu. Yine İcra ve İflas Kanunu ile takip hukukuna ilişkin diğer kanunlarda belirlenen süreler ve bu kapsamda hâkim veya icra ve iflas daireleri tarafından tayin edilen süreler, nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri, taraf ve takip işlemleri, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınması, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemler 22 Mart 2020 tarihinden itibaren 30 Nisan 2020 tarihine kadar durdurulmuştur. Bu süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden itibaren işlemeye başlayacak. Durma süresinin başladığı tarih itibarıyla, bitimine 15 gün ve daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere 15 gün uzamış sayılacak. Salgının devam etmesi halinde Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından durma süresini altı ayı geçmemek üzere bir kez uzatabilecek ve bu döneme ilişkin kapsamı daraltabilecektir.”
Elbirliği içinde hızla atlatacağız
Torba yasayla, yapılan diğer düzenlemelere değinen Başkan Küpeli, “Yasada Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanlarına ilişkin yeni düzenlemeler yapılmış, buna ek olarak da Hazine ve Maliye Bakanı’nın, kredi garanti kurumlarına nakit kaynak aktarma veya özel tertip Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) ihraç etme yetkisi, 25 milyar liradan 50 milyar liraya yükseltilmiş olması önemli adımlardır. Umuyoruz ki torba yasayla yapılan tüm bu düzenlemelere ilave olarak, önümüzdeki günlerde hayata geçirilecek yeni ekonomik paket ve kararlarla ülke olarak bu zor dönemi el birliği içinde hızla atlatacağız” dedi.