Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan Youtube, Instagram, Facebook ve Google Adsense üzerinden para kazananlara son günlerde gelen bir belge var. Gelir İdaresi’nden size “Mükellef odaklılık, katılımcılık, verimlilik ve etkinlik temel ilkeleri esas alınarak..” ile başlayan bir belge gönderildiyse ciddiye alın. SON TV olarak sizlere bu belgenin ne anlama geldiğini ve neden ciddiya almanız gerektiğiniz açıklıyoruz…
Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan gelen bu belge ne anlama geliyor?
Youtube, Google Adsense, İnstagram ve Facebook üzerinden para kazanan kullanıcılara vergi ödemesi için bir belge gönderildi.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından gönderilen bu belgede, davete 15 gün içinde uyarak gelir beyanı yapılmadığı takdirde tahakkuk edilecek verginin gecikme cezası ile birlikte ödeneceği belirtiliyor. Birçok kullanıcının eline ulaşan bu belge ile vatandaştan internet üzerinden elde edilen gelirlerle ilgili bilgi isteniyor. Son zamanlarda birçok kişi tarafından sorgulanan bu belge eğer elinize geçtiyse acilen Uygulama Denetim Müdürlüğü’ne gitmelisiniz.
İşte o belgede yazanlar
“Mükellef odaklılık, katılımcılık, verimlilik ve etkinlik temek ilkeleri esas alınarak gelir politikasını adalet ve tarafsızlık içinde uygulamak, mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu sağlamak, mükelleflerin haklarını gözeterek ve yüksek kalitede hizmet sunarak yükümlülüklerini kolayca yerine getirmeleri için gerekli tedbirleri almak; Gelir İdaresi Başkanlığı’nın görevleri arasındadır.
Belirlenen bu ilkeler doğrultusunda, İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı bünyesinde mükellef odaklı analiz çalışmaları yapılmakta ve cari dönem içerisinde mükelleflerin vergisel ödevleri ile ilgili olarak ortaya çıkabilecek olumsuzlukların en kısa sürede önlenmesi amaçlanmaktadır.
Bu kapsamda, daha sonra ortaya çıkabilecek herhangi bir tarhiyata ve vergi ziyaı cezasına muhatap olmamak için 213 sayılı Vergi Usul Kanunu,’nun 18. 48. ve mükerrer 355. maddeleri gereğince bu yazının tarafınıza tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde, yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde konu hakkında görüşme sağlamak üzere aşağıda iletişim ve adres bilgileri bulunan Uygulama Denetim Müdürlüğümüze başvurmanız gerektiği husularını; Bilgilerinize tebliğe rica ederim.”
İŞTE O BELGE
Elinize böyle bir belge geçtiyse detaylı bilgi için en yakın Vergi Dairesi’ne ya da Uygulama Denetim Müdürlüğü’ne gidip bilgi alabilirsiniz.
İzaha Davet Müessesesi nedir? Bu konuda vergialgi.net isimli sitenin yazarı Fuat Sütçü bir yazı kaleme almış.
İşte o yazı:
İzaha davet müessesesi yeni bir kavram olarak 01.09.2017 de uygulanmaya başlanacak.
Amerikan gelir idaresinde (IRS) de de var olan İZAHA DAVET müessesesi yeni ve ayrıntılı bir konu olduğundan kanun metni ve gerekçe 1, 482 Seri No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği 2, izaha davet müessesesinde tereddüt edilen hususlar 3 olmak üzere; 3 ayrı makalede ele alınacaktır. Konunun önümüzdeki günlerde mali çevrelerin gündemini oldukça meşgul edeceği düşünülmektedir. Bu makale İzaha Davet makale serisinin 1. makalesidir.
İzaha davet kanun maddesinin gerekçesi
6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 15.07.2016 tarihinde (akşamında kendi ülkesine ait gasp edilmiş uçaklarca FETÖcülerce bombalanacak) Meclis genel kurulunda kabul edilmiş; 9.08.2016 tarih ve 29796 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yayım tarihi itibari ile yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu kanunun 22. maddesi ile Vergi Usul Kanununun mülga 370. maddesi başlığı ile birlikte yeniden düzenlenerek izaha davet müessesesi literatüre kazandırılmıştır.
Madde metninde yer alan yetki doğrultusunda da izaha davet müessesesinin işleyiş usulü 482 seri nolu vergi usul kanunu genel tebliği ile düzenlenmiştir.
Meclis Genel Kuruluna arz edilen kanun tasarısında İZAHA DAVET maddesinin gerekçe kısmı aşağıdaki gibidir.
“Madde ile 213 sayılı Kanun Mülga 370 inci maddesi, izaha davet başlığı altında yeniden düzenlenmektedir.
Vergi usul hukukumuzda yer alan pişmanlık müessesesi vergi ziyaı sebebiyet verilen fiillerin kendiliğinden idareye bildirilerek zamanında beyan ve ödenmemiş verginin hesaplanacak zammıyla birlikte ödenmesi halinde vergi ziya cezası kesilmeyeceğini ve 359 uncu madde hükümlerinin uygulanmayacağını düzenlemekte olup müessese, herhangi bir surette idarenin ıttılaına giren olaylar hakkında uygulanmamaktadır.
Öte yandan, İdarenin verginin zıyaa uğratılmış olabileceğini harici karinelerle tespit ettiği hallerde vergi incelemesi veya takdir işlemlerinde başlanılmadan önce mükelleflerin konuya ilişkin görüşlerini alabilmesi için yeni bir düzenlemeye ihtiyaç duyulmaktadır.
Bu kapsamda, vergiye gönüllü uyumun artırılması amacıyla, haklarında henüz vergi incelemesine başlanılmamış veya takdir konusunda sevk edilmemiş mükellefler için izaha davet müessesesi sesi getirilmektedir.
İdarenin harici araştırmalarıyla vergi ziyaa uğratmış olabileceği yönünde ön tespitleri olan mükellefler izaha davet edilecek, yapılan izahın yeterli görülmesi halinde inceleme ve takdir işlemleri yapılmayacak ve maddede belirtilen şartların gerçekleşmesi durumunda vergi ziyaı cezası %20 oranında kesilecektir.
Maddede, indirimli ceza uygulamasından yararlanılabilmesi için beyan edilen tutarın gecikme zammı oranında hesaplanacak bir zamla birlikte ödenmesi şartı bulunduğundan, öngörülen sürede bu şartı yerine getirmeyen mükellefler adına indirimli olarak kesilen vergi ziya cezası kanuni süresinden sonra kendiliğinden verilen beyannamelere uygulanan ceza esas alınarak ikmal edilecektir.
Bu Madde hükmü Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesi kapsamına giren fiillere uygulanmayacaktır. Ancak sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanma fiili işlemiş olabileceğini dair yapılan ön testlerde kullanılan sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge tutarını her bir belge itibari ile 50 bin Türk Lirasını geçmemesi ve mükellefin ilgili yıldaki toplam mal ve hizmet alışlarının %5’ini aşmaması kaydıyla mükellefler izaha davet edilebilecektir.
Maddede ayrıca, Maliye Bakanlığına, ön tespitin niteliğini, izaha davetin şeklini ve kapsamını, daveti yapacak mercii, tespitte yer alan tutarlar dikkate alınarak davet yapılacakları belirleme yetkisi verilmektedir.”
Kanun Metni
“İzaha davet(*)
Madde 370
(Mülga: 30/12/1980 – 2365/89 md.; Yeniden düzenleme: 15/7/2016 – 6728/22 md.)
Vergi incelemesine başlanılmadan veya takdir komisyonuna sevk edilmeden önce verginin ziyaa uğradığına delalet eden emareler bulunduğuna dair yetkili merciler tarafından yapılmış ön tespitler hakkında tespit tarihine kadar ihbarda bulunulmamış olması kaydıyla mükellefler izaha davet edilebilir. Kendisine izaha davet yazısı tebliğ edilen mükellefler, davet konusu tespitle sınırlı olarak, bu Kanunun 371 inci maddesinde yer alan pişmanlık hükümlerinden yararlanamaz.
İzaha davet yazısının tebliğ tarihinden itibaren 15 günlük süre içerisinde izahta bulunulması durumunda;
1. Mükelleflerce yapılan izah sonucu vergi ziyaına sebebiyet verilmediğinin idarece anlaşılması hâlinde mükellefler söz konusu tespitle ilgili olarak vergi incelemesine tabi tutulmaz veya takdir komisyonuna sevk edilmez.
2. Mükelleflerce izahta bulunulan tarihten itibaren 15 gün içerisinde; hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerinin verilmesi, eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının tamamlanması veya düzeltilmesi ve ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin, ödemenin geciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme zammı oranında bir zamla aynı sürede ödenmesi şartıyla vergi ziyaı cezası, ziyaa uğratılan vergi üzerinden %20 oranında kesilir. Bu durum vergi incelemesi yapılmasına ve gerekirse tarhiyatın ikmaline engel teşkil etmez.
Birinci fıkra kapsamında yapılmış ön tespitlerin, verginin bu Kanunun 359 uncu maddesinde yer alan fiillerle ziyaa uğratılmış olabileceğine ilişkin olması hâlinde bu madde hükümleri uygulanmaz. Şu kadar ki, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma fiilinin işlenmiş olabileceğine dair yapılan ön tespitlerde, kullanılan sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge tutarının; her bir belge itibarıyla 50 bin Türk lirasını geçmemesi ve mükellefin ilgili yıldaki toplam mal ve hizmet alışlarının %5’ini aşmaması kaydıyla mükellefler izaha davet edilebilir. Bu fıkrada yer alan tutar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak bu Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanır.
Maliye Bakanlığı ön tespitin niteliğini, izaha davetin şeklini ve kapsamını, daveti yapacak ve yapılan izahı değerlendirecek mercii, davet yapılacakları, yapılan izahta kullanılacak bilgi ve belgeler ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”
10 soruda izaha davet müessesesi
1- Kimler izaha davet edilebilir?
Takdire ve incelemeye sevk edilmemiş haklarında aynı konuda ihbar bulunmayanlar izaha davet edilebilir. Bu durumda mükellef olma şartı kanunda öngörülmemiştir. Sade bir vatandaş da, bir sermaye şirketi de haklarında bir ön tespit var ise izaha davet edilebilir. Kanun metni ve gerekçede her ne kadar “mükellefler izaha davet edilebilir” ifadesi yer alsa da genel vergi literatüründe mükellef ifadesi vatandaş ve hatta vatandaş olmayıp dar mükellef olanları da kapsamaktadır.
Kira gelirini beyan etmeyen emekli Bay Ahmet de, Marmaris’teki yazlığını kiraya veren Alman Vatandaşı Hans da, Ülkemizdeki en büyük firmanın yönetim kurulu başkanı da, bu makaleyi yazan da, okuyan da “mükellefler” ifadesinin kapsamı içerisindedir.
2- İzaha davet için gerekli emareler nelerdir?
Vergi ziyaına dalalet eden emareler olması ve bu emarelerin yetkili merci tarafından ortaya konulması gerekmektedir. Hakkında hiçbir ön tespit, emare, bilgi olmayan mükellef/vatandaşlar izaha davet edilemez. Kaldı ki bu emare/ ön tespitlerin de ancak yetkili merci tarafından ortaya konulması gerekmektedir.
Yetkili merci Gelir İdaresi Başkanlığı ve Vergi Denetim Kurulu olmak üzere iki ayrı birimde kurulacak komisyonları ifade etmektedir.
Bu komisyonlar belge, bilgi, beyanname ve veri ambarlarında yer alan veri varlığının çapraz, karşılaştırmalı, etkileşimli ve çok yönlü sistemsel analizler ile ortaya çıkan sonuç hakkında çalışma yürüteceklerdir.
Ön tespitler/emareler mutlak suretle veri ve bilgiye dayanacaktır.
3- İzaha davet her konuda olabilir mi?
Gerek kanun gerekçesi gerekse kanun metni şu an için mantıksal değil matematik sorgulama ve doğrulamanın amaçlandığını işaret etmektedir. Vergi ziyaı odaklı olarak işlemlerin yürütülmesi öngörülmektedir.
