Tüm Kuruyemiş Sanayicileri ve İş Adamları Derneği (TÜKSİAD) Başkanı Aykut Dinler, kavrulmamış kahvenin gümrük vergisinin 5 puan indirilmesinin olumlu olduğunu ancak bu indirimin kahve fiyatlarına yansıması için verginin sıfırlanmasını beklediklerini bildirdi.
İklim koşulları ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle dünya genelinde kahve fiyatları artarken bu gelişim iç piyasaya da yansıdı. Cumhurbaşkanı Kararı ile kavrulmamış kahve ithalatında gümrük vergisi oranları yüzde 13'ten yüzde 8'e düşürüldü.
TÜİK verilerine göre, Türkiye, 2019'da 152,2 milyon dolarlık kavrulmamış kahve ithalatı yaparken bu tutar geçen yıl 151 milyon dolar oldu.
Bu yılın ocak-temmuz döneminde ise 84,3 milyon dolarlık ithalat yapıldı. Söz konusu tutar, geçen yılın aynı döneminde 83 milyon dolar olarak gerçekleşmişti.
Türkiye'nin kahve ithal ettiği ülkelerin başında Brezilya gelirken bu ülkeyi Kolombiya, Etiyopya ve Guatemala takip etti.
"Kahve fiyatları yüzde 100 arttı"
TÜKSİAD Başkanı Dinler kahve üreten ülkelerin, iklim değişikliği nedeniyle kuraklık ve don gibi sorunlardan etkilendiğini ve üretimin düşük kaldığını söyledi. Birkaç aydır yaşanan bu gelişmeler nedeniyle dünyada kahve fiyatlarının yüzde 100 artış gösterdiğini belirten Dinler, kavrulmamış çekirdek kahvenin ton fiyatının 2 bin 500 dolardan 5 bin dolar seviyesine çıktığını ifade etti. Dinler, iç piyasanın da doğal olarak bu gelişmelerden etkilendiğini dile getirdi.
Kavrulmamış kahvenin gümrük vergisinde 5 puanlık indirimin fiyatlara yansımasının az olacağını vurgulayan Dinler, şöyle konuştu:
"Bu indirimi olumlu bulmakla beraber, oranın sıfırlanmasını bekliyoruz. Verginin sıfıra düşürülmesi piyasayı rahatlatır, sıfıra inerse daha olumlu olur. Fiyatların yüzde 100 arttığı bir ortamda bu indirimin kahve fiyatlarına etkisi zor olur. Çekirdek kahve Türkiye'de kavruluyor, çekiliyor ve paketleniyor. Bu süreçte kavrulan kahve yüzde 25 civarında fire veriyor. Kahvenin işlenmesindeki bu süreç de maliyet olarak fiyatlara yansıyor. Kahveyi bu sene pahalı içeriz diye düşünüyorum ancak bu gelişmelerde iç piyasadaki üretici ve oyuncuların bir suçu yok. Sorun tamamen yurt dışı fiyatlardan kaynaklı."
Dinler, kahvenin, Türk kültüründeki önemine de dikkati çekerek, ürünün hem gençler hem de yaşlılar tarafından yoğun olarak tüketildiğini bildirdi.
"Leblebi fiyatları da arttı"
İklim değişikliğinin dünyada tüm gıda fiyatları gibi kuruyemiş fiyatlarını da etkilendiğini belirten Dinler, bu yıl ABD'de badem fiyatlarının geçen yıla göre yüzde 30-40 civarında arttığı bilgisini verdi. Dinler, şunları kaydetti:
"Bu süreçte nohut fiyatları da arttı. Nohuttan biliyorsunuz beyaz ve sarı leblebi yapılıyor. Yani bizim sektörümüz için önemli bir girdi. Leblebi fiyatları da artmıştı. Cumhurbaşkanı Kararı ile nohut ithalatındaki gümrük vergisi de yılbaşına kadar sıfırlandı. Yani nohudun gümrük vergisinin sıfırlanması kuruyemiş sektörü için de faydalı olacak. Bunun leblebi fiyatlarına olumlu yansımasını bekliyoruz."